From Myanmar Online Encyclopedia
| သခၤါ | |
 | |
| ေမြးသကၠရာဇ္ | |
| အမည္ရင္း | |
| ႏို္င္ငံ |  ျမန္မာ |
| မိဘအမည္ | |
| ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ | ဗုဒၶဘာသာ |
| ကေလာင္ အမည္ခြဲမ်ား | |
| အလုပ္အကိုင္ | စာေရးဆရာ၊ |
| ေမြးဖြားရာေဒသ | |
| ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားမႈ | |
Contents
|
သခၤါ [၁၉ဝ၉ - ၁၉၉၇]
ပဲခူး ခ႐ုိင္ ေညာင္ေလးပင္ ၿမိဳ႕၌ အဖ ရဲအရာရွိ ဦးစည္၊ အမိ ေဒၚေဒြး တုိ႕က ၁၉ဝ၉ ခု ေအာက္တုိဘာ ၃ဝ ရက္ စေနေန႕တြင္ ေမြးဖြား ခဲ့သည္။ ငယ္မည္ ေမာင္ထြန္းဘြား၊ အမည္ရင္း ဦးတင္ျမင့္ ျဖစ္သည္။ ေမြးခ်င္း ကုိးေယာက္တြင္ တတိယ ေျမာက္သား ျဖစ္သည္။ငယ္စဥ္က ေညာင္ေလးပင္ၿမိဳ႕ အမ်ဳိးသား အထက္တန္း ေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ယူခဲ့သည္။ ခုနစ္တန္းကုိ စေကာလားရွစ္ႏွင့္ ေအာင္ၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အလြတ္ပညာသင္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဆက္လက္ ပညာသင္ခဲ့သည္။ ဆယ္တန္း မေအာင္မီ ေက်ာင္းမွ ထြက္ခဲ့သည္။ ငယ္စဥ္ကပင္ စာေပ၀ါသနာ ပါ႐ံုသာမက စိတ္ႀကီးသူတစ္ေယာက္ျဖစ္၍ စိတ္လည္း ခက္ထန္သူ ျဖစ္သည္။ လူငယ္တို႔ဘာ၀ ၀တၱဳ၊ မဂၢဇင္းတို႔ ဖတ္တတ္သည့္အရြယ္တြင္ အျခားသူမ်ားႏွင့္မတူ စာအလြန္အကၽြံ႕ ဖတ္ခဲ့သည္။
ထုိ႕ေနာက္ ျဖဴးၿမိဳ႕ရွိ ဘႀကီးထံတြင္ စပါး အဝယ္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သည္။ အသက္ တစ္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္တြင္ ရာဇဝတ္အုပ္ (ဒုလုံၿခံဳေရးမွဴး) ရာထူးျဖင့္ ဝန္ေထာက္၏ ေရွ႕ဖတ္ စာေရး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ မၾကာမီ အလုပ္မွ ႏုတ္ထြက္ ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေညာင္ေလးပင္မွ ရန္ကုန္သုိ႕ ထြက္လာခဲ့သည္။ ဝပ္ဆင္တုိက္တြင္ စာေရးဝင္လုပ္သည္။ ၿဗိတိသွ် ဘားမား ႐ုပ္ရွင္ကုမၸဏီတြင္ ဇာတ္ၫႊန္းေရး ဆရာ အျဖစ္ ၂ ႏွစ္ခန္႕မွ် လုပ္ကုိင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ စာေရးဆရာအသင္း ေပၚေပါက္လာေသာ အခါ ပထမဆုံး အတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ဇဝန အတြင္းေရးမွဴး လုပ္ခဲ့သည္ မွအပ ခုနစ္ႏွစ္ တုိင္တုိင္ လုပ္ခဲ့သည္။ "စာေတာ္ဆက္" စာအုပ္တုိက္ ဖြင့္၍ ဝတၴဳ စာအုပ္မ်ား ထုတ္ေဝ ခဲ့ဖူးသည္။ နဂါးနီ စာေစာင္ ေပၚေပါက္ လာေသာ အခါ အယ္ဒီတာ အဖြဲ႕ဝင္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ တစ္ေခတ္လုံး စာအုပ္သည္ ဘဝျဖင့္ ေနထုိင္ခဲ့သည္။ ကက္စ္ဘီ လက္ထက္တြင္ "စာေရးဆရာ မဂၢဇင္း" ကုိ ထုတ္ေဝေပးခဲ့သည္။ စစ္ၿပီးေခတ္ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွ စ၍ ၁၉၆၄ ဇြန္ထိ တုိင္းရင္းေမ ဂ်ာနယ္တြင္ အတုိင္ပင္ခံ အယ္ဒီတာ၊ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ အျဖစ္ ၁ဝ ႏွစ္ခန္႕ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကုိင္ခဲ့သည္။
ေက်ာင္းသား ဘဝတြင္ ဆရာျမစလြယ္(ဦးထင္ေပၚ)၏ ျဖတ္ေတာက္ ျပင္ဆင္မႈျဖင့္ `ၾကည္ေတာ္မူ´မဂၢဇင္း၊ ႀကိဳ႕ကုန္းမွ `ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္´မဂၢဇင္းတို႔တြင္ ဝတၴဳတုိ မ်ားသုိ႕ ေရးသား ေပးပုိ႕ခဲ့ရာ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရၿပီး ဆုေငြမ်ား ရရွိခဲ့ဖူးသည္။ ထိုစဥ္က အေလာင္အမည္မွာ မြန္ေသြးပါေသာ မိခင္အား ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ "ဗညားဘြား" ဟု အမည္ေပးခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ မြန္သီခ်င္းႀကီး ျဖစ္ေသာ `ေကာင္းႀကီးသခၤါ´အမည္ကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္၍ `သခၤါ´ဟု ကေလာင္အမည္ ေျပာင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရာဇဝတ္အုပ္ အလုပ္မွ ထြက္ၿပီးေနာက္ စာေပ ေလာကသုိ႕ ဝင္ေရာက္ ခဲ့သည္။
ဒီဆူဇာမွ "သက္ေစာင့္" ၊ ဝပ္ဆင္မွ "ေကာဇာသစ္" စေသာ စာေစာင္ အေသးအမႊား မက်န္ ေရးခဲ့သည္။ ေလးပဲတန္ ဝတၴဳေခတ္တြင္ ကင္းကေတာ္ေလး၊ ဘုိကေတာ္ႀကီး၊ ေကာလိပ္သူ၊ ညဳိညိဳျမ၊ အိမ္ကလူ၊ အုံ႔ပုန္းမ စသည္ တုိ႕ကုိ ေရးခဲ့သည္။ ၁၉၃၂ ခုေလာက္တြင္ သတင္းစာ ဝတၴဳမ်ား ျပန္လည္ ေခတ္စား လာခဲ့သည္။ သူရိယ သတင္းစာတြင္ ဂဠဳန္ လက္သည္း၊ ရင္ေသြးဟူက၊ သုံးပန္လွ၊ ျမန္မာ့ အလင္း သတင္းစာတြင္ ထုိက္သူပန္၊ မုိးနဲ႕ ေျမႀကီး၊ ဓားနဲ႕ တရား၊ တရားနဲ႕ တရား၊ သပိတ္လွန္မယ္ ဝတၴဳမ်ား ေရးခဲ့သည္။ ငါးပဲတန္ ဝတၴဳ ေခတ္တြင္ ညိဳညိဳျမ (၁၉၃၃)၊ ညိဳျပာဝါဝင္း (၁၉၃၆)၊ ေကာလိပ္သူ (၁၉၃၇)၊ တတုိင္းတျပည္ (၁၉၃၇)၊ လထြက္ခ်ိန္ (၁၉၃၇)၊ ဘာသာ (၁၉၃၇)၊ သူေတာ္ေကာင္းႀကီး (၁၉၄ဝ)၊ ခ်စ္ေဝမသီ (၁၉၄၉) ႏွင့္ ဤသုံးဦး စသည္ တုိ႕ကုိ ေရးခဲ့သည္။ 'ညိဳျပာဝါဝင္း' သည္ သုိက္သမုိင္း ဝတၴဳဆန္သည္။ 'လထြက္ခ်ိန္' ႏွင့္ 'ဘာသာ' မွာ လွ်ိဳ႕ဝွက္ သည္းဖုိႏွင့္ ေဆးပညာ ေရာယွက္ ထားသည္။ 'တတုိင္းတျပည္' ႏွင့္ 'သူေတာ္ေကာင္းႀကီး' ဝတၴဳတုိ႕ မွာမူ ပင္လယ္ ခရီးသြားဖြဲ႕ ဝတၴဳမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထူးျခား ထင္ရွား ခဲ့သည္။ 'ဤသုံးဦး' မွာ ရဲထြတ္၊ ရန္ေအာင္ တုိ႕ႏွင့္ သုံးဦးစပ္ ေရးခဲ့ ၾကေသာေၾကာင့္ ေျပာစမွတ္ ရွိခဲ့သည္။ စစ္ၿပီးေခတ္ တြင္ကား ႀကီးပြားေရးက်မ္း၊ စိတ္ဓာတ္ တုိးတက္ေရး က်မ္းမ်ားသာ အေရးမ်ား၍ ဝတၴဳမ်ား မေရးေတာ့ သေလာက္ပင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ စိတ္ပညာႏွင့္ ႀကီးပြားနည္း၊ ယခု အေျခႏွင့္ ႀကီးပြားနည္း၊ မွန္ကန္ေသာ ႀကီးပြား တုိးတက္နည္း၊ မွတ္ဉာဏ္ႏွင့္ ႀကီးပြားနည္း (၁၉၄၇)၊ သင္ ဘာေၾကာင့္ မႀကီးပြား သနည္း၊ လူတုိင္း အဖုိ႕ စိတ္ပညာ (၁၉၄၇) စေသာ စာအုပ္မ်ားႏွင့္ ၾကက္ ဘဲ ေမြးျမဴနည္း ဆုိင္ရာ စာအုပ္မ်ား ေရးသား ျပဳစု ခဲ့သည္။ စာေပဗိမာန္ အတြက္ သင့္ကုိ အလုိရွိသည္ (၁၉၇၆) ႏွင့္ သူတုိ႕ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ အေၾကာင္း (၁၉၇၆) တုိ႕ကုိ ျပဳစု ေပးခဲ့သည္။ အျခား ကေလာင္ အမည္ခြဲ မ်ားမွာ နတ္စက္ေရာင္၊ ဓာတ္ဆရာႀကီး တဦး၊ ႀကီးႀကီးေမ၊ ေဒၚေလးေမ၊ စပ္စုမ စသည္တုိ႕ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ပခုကၠဴ ဦးအုံးေဖ တစ္သက္တာ စာေပဆု ရရွိ ခဲ့သည္။
ဘ၀နိဂံုး
၁၉၉၇ ခု ၾသဂုတ္လ ၇ ရက္ေန႕တြင္ ရန္ကုၿမိဳ႕၌ ကြယ္လြန္ ခဲ့သည္။[1]စာၫႊန္း
- မလိခ။ ျမန္မာ ဝတၴဳ အၫႊန္း (၃)။ စာ ၁ဝ၁-၁၁၄။
- ျမန္မာ့ စြယ္စုံက်မ္း ႏွစ္ခ်ဳပ္ (၁၉၉၈)။ စာ ၂၉၆-၂၉၇။
- ၁၃၅၇ ခုႏွစ္ ကန္ေတာ့ခံ သက္ႀကီး စာေပပညာရွင္မ်ား၏ အတၴဳပၸတၲိ။ စာ ၄၄-၄၅။
- စာတည္း အဖြဲ႕။ သခၤါ၊ ျမဝတီ (မတ္ ၁၉၅၆)။ စာ ၄-၇။
- သခၤါ။ သခၤါမွ သခၤါသုိ႕၊ ႐ႈမဝ (ဇူလုိင္ ၁၉၅၇)။ စာ ၉၁-၉၅။
- သခၤါ၏ သခၤါ (ကုိယ္တုိင္ေရး အတၴဳပၸတၲိ)၊ ေငြတာရီ (ဒီဇင္ဘာ ၁၉၆ဝ)။ စာ ၃၉-၄၃။
- မေမသန္းရီ (သိပၸံဘြဲ႕၊ ဓာတုေဗဒ)။ သခၤါ စာစု စာရင္း(ေအာက္တုိဘာ ၁၉၉၅)
ကိုးကား
- ရာျပည့္ ဦးစိုးၫြန္႕ စုစည္း တည္းျဖတ္တဲ့ ၊ ၂ဝ ရာစု ျမန္မာ စာေရး ဆရာ ၁ဝဝ အတၴဳပၸတၲိ အက်ဳဥ္း' စာအုပ္ (၂ဝဝ၅ ခု၊ ဇူလိုင္)
0 စာဖတ္သူတို႔စကားမ်ား:
Post a Comment