ရခိုင္တည္ၿငိမ္ေရး ေဆြးေႏြးအေျဖရွာဖို႔ ကုလတိုက္တြန္း

စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဒုကၡသည္စခန္းတခုေရွ႕မွာ လံုၿခံဳေရးခ်ထားတဲ့ အေစာင့္တပ္သား (၂၇ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၁၂)

 

​ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္

14.08.2013

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေသာၾကာေန႔က ရဲေတြနဲ႔ မူဆလင္ေတြၾကား အဓိက႐ုဏ္းေတြ ျဖစ္ပြားၿပီး လူေသဆံုးတဲ့အထိ ျဖစ္ရတာမို႔  ႏွစ္ဘက္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ၾကဖို႔အတြက္   ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔  ကုလသမဂၢက ထပ္မံ တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အထူး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား ကိုယ္တိုင္ ေရာက္ေနၿပီး ေဒသခံေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေနမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာပဲ အဂၤါေန႔က Geneva မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး ေျပာခြင့္ရ ေအဒရီယန္ အက္၀ပ္စ္ (Adrian Edwards) က အခုလို တိုက္တြန္းေျပာၾကားလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပထားပါတယ္။

မႏွစ္က ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ေတြနဲ႔ မူဆလင္ေတြၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့တ့ဲ အဓိက႐ုဏ္းေတြေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လူ ၂၀၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့ရသလို ေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။ ေသာၾကာေန႔ကေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕နားက မူဆလင္ အမ်ားစုေနထိုင္ရာ အုန္းေတာႀကီး ဒုကၡသည္စခန္းက ဒုကၡသည္တခ်ိဳ႕နဲ႔ ရဲစခန္းက တာဝန္ခံေတြၾကား ပဋိပကၡေတြ ထပ္ၿပီး ျဖစ္ခဲ့တာမို႔ ႏွစ္ဘက္ ယံုၾကည္မႈရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး ေျပာခြင့္ရ Adrian Edwards က အဂၤါေန႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔က မူဆလင္ေတြနဲ႔ လံုၿခံဳေရး ရဲေတြၾကား ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့အတြက္ ၁ ဦးေသဆံုးၿပီး  ၁၀ ဦး ဒဏ္ရာေတြ ရခဲ့ပါတယ္။  အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထုိင္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ရဲေတြၾကား ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ၾကဖို႔နဲ႔  ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ညိႇႏႈိင္းေျပာဆိုၾကဖို႔  ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထပ္ၿပီး ပန္ၾကားလိုပါတယ္။ ဒါမွ ေနာင္မွာ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ထပ္ၿပီး မႀကံဳၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ဆူပူမႈဟာ ေသာၾကာေန႔ မနက္ပိုင္းမွာ စတင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပင္က ဒုကၡသည္စခန္းနားက အုန္းေတာႀကီးေခ်ာင္းဝမွာ ေတြ႔ရတဲ့ လူေသအေလာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရဲစခန္းနဲ႔ ဒုကၡသည္စခန္းက လူစု စကားမ်ားၾကရာက စျဖစ္ပြားတာပါ။

ရဲကပစ္ခတ္လို႔ လူ ၄ ဦး ေခါင္းမွာ ေသနတ္ဒဏ္ရာရခဲ့သလို ဒုကၡသည္စခန္းက လူအုပ္က မီးရႈိ႕မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး လူ ၃ ဦးကိုပါ ရဲက ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ အခုလို ျဖစ္ပြားတဲ့ ဆူပူမႈေတြဟာ ေကာလဟာလေတြေၾကာင့္ ပိုဆိုးေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတဦးကိုပါ ေသဆံုးေစခဲ့တဲ့ ဒီဆူပူမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုေတာ့ အေျခအေနဟာ ျပန္လည္ တည္ၿငိမ္ေနၿပီလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

“တနဂၤေႏြေန႔ကေတာ့ ေသနတ္ထိမွန္ခဲ့သူတဦး အဲဒီဒဏ္ရာနဲ႔ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။   ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈတခ်ိဳ႕ ျဖစ္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး  လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ေတြဆီက သတင္းေတြ က်ေနာ္တို႔ ရပါတယ္။  ခိုင္လံုတဲ့ သတင္းကို မရႏိုင္ဘဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ စေန၊ တနဂၤေႏြမွာ ေကာလဟာလေတြက အရမ္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တနဂၤေႏြေန႔ကေတာ့ ဒီျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြကို ျပန္လုပ္လို႔ရေအာင္ အေျခေနေပးလာပါၿပီ။”

ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာအဖြဲ႔က ဒုကၡသည္စခန္းမွ စနစ္တက် စီမံခန္႔ခြဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးေနသလို အာဏာပိုင္ေတြကိုပါ အျပဳသေဘာေဆာင္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ဖို႔ အကူညီေတြ ေပးေနတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“ဒုကၡသည္ေတြ ယာယီ ခိုလႈံေရးအတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ အခု အဓိက လုပ္ေဆာင္ေပးေနပါတယ္။ ေနာက္တခါ ဒါမ်ိဳး ဆူပူမႈ ထပ္ၿပီး မျဖစ္ပြားေစဖို႔အတြက္လည္း အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရွိလာေစဖို႔   အာဏာပိုင္ေတြကိုပါ  အကူညီေတြ ေပးေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ IDP ေတြနဲ႔အတူ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ စနစ္တက် ျဖစ္လာေစဖို႔အတြက္ စီမံခန္႔ခြဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာပါ။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္မွ ေနာင္မွာ အခုလို ျပႆနာ တစံုတရာ ေပၚလာခဲ့ရင္ ပို မႀကီးထြားလာေစဖို႔ ၾကားဝင္ၿပီး ဖ်န္ေျဖေပးႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က အဓိက႐ုဏ္းေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထုိင္ရသူေပါင္း ၁ သိန္း ၄ ေသာင္းေလာက္ ရွိေနတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ေဝးလံေခါင္ဖ်ား လူသူအေရာက္အေပါက္နဲတဲ့ ေနရာေတြမွာ ခိုလႈံေနသူက ၃ ေသာင္း ၆ ေထာင္ေလာက္ ရွိေနၿပီး ဒီအထဲက ထက္ဝက္ေလာက္အတြက္ ကုလသမဂၢက ထိေရာက္တဲ့ အကူညီေတြ မေပးႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ေနတယ္လို႔လည္း မစၥတာ Edwards က ေျပာပါတယ္။ 

 

http://burmese.voanews.com/content/un-urges-to-discuss-arakan-affairs/1729290.html