ဘက္မလိုက္ဘူးဆိုတဲ့ ကုလ အထူးကုိယ္စားလွယ္

ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ Tomas Ojea Quintana ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္စဥ္ (ဓာတ္ပံု-ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္း)


28.08.2013

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရး သံုးသပ္ခ်က္အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Thomas Ojae Quintana) နဲ႔ သူ႔ခရီးစဥ္အတြင္း ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပါေမာကၡ ကင္တားနား ခင္မ်ား ... ဒီတႀကိမ္ ျမန္မာျပည္ကိုသြားတုန္းက ပါေမာကၡ ကင္တားနားဟာ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပသူေတြနဲ႔ ႏွစ္ေနရာမွာ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္စဥ္ကို အက်ဥ္းရံုးေလး ေျပာပါအံုးခင္မ်ာ။

ကင္တားနား ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေရာက္တုန္းက က်ေနာ္ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္က လူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ ဘူးသီးေတာင္အက်ဥ္းေထာင္ကို သြားၿပီးေတာ့ မတရားအဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာစာနာမႈအဖြဲ႔အစည္း ဝန္ထမ္း (၄) ဦးကို ေတြ႔ဆံုပါတယ္။ က်ေနာ္ဟာ ရခိုင္ေဒသ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကိုလည္း သြားပါတယ္။ စစ္ေတြက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ စကားေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြပါပဲ။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ဆႏၵျပမႈတခုလည္း ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။ ဒီဆႏၵျပတဲ့ တစ္ေနရာမွာ က်ေနာ္ ရပ္ၿပီးေတာ့ ဆႏၵျပသူေတြထဲက တစ္ဦးနဲ႔ စကားေျပာၿပီး အျမင္ခ်င္းဖလွယ္ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္မႈေတြကို သူတုိ႔ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိမ်ဳိးဆန္႔က်င္ရတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔ရဲ ႔ ခံစားခ်က္ေတြကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္းခံစားသိရွိခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ မိတၳီလာမွာ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတာကိုလည္း ေျပာပါအံုး။

ကင္တားနား ။ ။ မိတီၳလာမွာၾကေတာ့ လံုးဝ တျခားစီပါ။ က်ေနာ္ဟာ မိတီၳလာက အဓိကရုဏ္းေၾကာင့္ အိမ္ယာစြန္႔ခြါခဲ့ရသူေတြ ခိုလံႈေနတဲ့ စခန္းတစ္ခုကိုသြားဖို႔ စီစဥ္ပါတယ္။ အဲဒီ အစီအစဥ္အတြက္ အေစာပိုင္းကတည္းက အစိုးရနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းထားၿပီးသာပါ။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္ မိတီၳလာကို ည (၁၀) နာရီေလာက္ ေရာက္သြားေတာ့ လူ (၂၀၀) ေလာက္ရွိတဲ့ ဆႏၵျပလူအုပ္ဟာ က်ေနာ့္ကားကို ဝိုင္းအံုၿပီးေတာ့ ကားမွန္ေတြ၊ တံခါးေတြကို ထုေထာင္းၾကပါတယ္။ ေအာ္ဟစ္ဆဲဆိုၾကပါတယ္။ ကားတန္းလည္း ရပ္သြားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုရပ္သြားတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ မသိပါဘူး။ ေနာက္ဆံုးမွာ ကံအားေလ်ာ္စြာ ကားတန္းဆက္ၿပီးေရြ ႔ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ရဲေတြ တစ္ေယာက္စ၊ ႏွစ္ေယာက္စ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ဝင္ေရာက္ ဟန္႔တားျခင္း မရွိၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္လည္း အိမ္ယာစြန္႔ၿပီး ခိုလႈံေနၾကသူေတြ စခန္းကို က်ေနာ္မသြားေတာ့ဘဲနဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ကို တန္းၿပီးသြားခဲ့ရပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒီ လူအုပ္ဟာ တကယ္ေတာ့ စာတစ္ေစာင္ကို မစၥတာကင္တားနားဆီကို လက္ေရာက္ေပးခ်င္လို႔ ကားတံခါးကို ဖြင့္ခိုင္းတာ၊ ျပတင္းကို ခ်ခိုင္းတာလို႔ ေျပာတာၾကားရပါတယ္။

ကင္တားနား ။ ။ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာမွမေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္အလက္ကိုပဲ ေဖာ္ျပႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ဳိး ႀကံဳရတာက တျခားကုလသမဂၢ ဝန္ထမ္းတခ်ုိ ႔နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာဝန္ထမ္းတခ်ုိ ႔နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ေရးမွဴးတို႔လည္း ႀကံဳရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢဌာေန ကိုယ္စားလွယ္လည္း အလားတူ ႀကံဳရပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔အႀကီးအကဲကိုေတြ႔ေတာ့ သူက ဒီျဖစ္ရပ္အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ က်ေနာ့္လံုၿခံဳေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ေပးဖို႔ ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္ အဲဒီေရာက္သြားေတာ့ ရဲေတြျပည့္ႏွက္ေနၿပီးေတာ့ ရန္ကုန္တုိင္း ရဲတပ္ဖြဲ႔အႀကီးအကဲေတာင္မွ ေရာက္ေနပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ ေဆာင္ရြက္တာကို ေက်နပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မိတီၳလာျဖစ္ရပ္ကေတာ့ ဒီလို မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ကိစၥအတြက္ မစၥတာကင္တားနား ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေပၚ တစံုတရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ရွိပါသလား။

ကင္တားနား ။ ။ မရွိပါဘူး။ ဒါဟာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန၊ ရဲခ်ဳပ္တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခအေနကို ရွင္းျပတင္ျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ က်ေနာ္ ေမွွ်ာ္လင့္တာက ဒါဟာ အစိုးရအေနနဲ႔ နားလည္းသေဘာေပါက္ရမယ္။ ကုလသမဂၢ သံတမန္ေတြကို သူတုိ႔ အကာအကြယ္ေပးဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာေတြကို သိထားရပါလိမ့္မယ္ဆိုတာပါ။ ေနာင္ကို ဒီျပႆနာမ်ဳိး မျဖစ္ေလာက္ေတာ့ဘူးလို႔လည္း ထင္ပါတယ္။ မီဒီယာေတြအေနနဲ႔လည္း ဒီျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို ကြက္ၿပီးေတာ့ မၾကည့္ၾကေစခ်င္ပါဘူး။ ဒီတႀကိမ္ က်ေနာ္ဟာ ဆယ္ရက္ေက်ာ္ ေရာက္ခဲ့တာပါ။ ေနရာအမ်ားအျပားကို သြားၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးျပႆနာ အမ်ားအျပားကို ေျဖရွင္းေပးခဲ့ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆုိေတာ့ ထပ္ေမးခ်င္ပါေသးတယ္။ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို အေရးယူေဆာင္ရြက္စရာ ရွိလို႔ေပါ့ဗ်ာ။

ကင္တားနား ။ ။ ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာပါအံုးမယ္။ ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ ဒီကိစၥကို က်ေနာ္ကိုယ္တုိင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဒီမွာတင္ ရပ္ထားလိုက္မွာပါ။ အစိုးရဟာ က်ေနာ္ကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ တာဝန္ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေနာက္တႀကိမ္ ျပန္လာတဲ့အခါ ဒါမ်ဳိးထပ္မျဖစ္ေတာ့ဘူးလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုနက ပါေမာကၡကင္တားနား ေျပာတဲ့အထဲမွာ ဘူးသီးေတာင္ေထာင္ကို ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ မတရားဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ လူ (၄) ေယာက္ကို ေတြ႔တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆိုေတာ့ မတရားဖမ္းဆီးခံရတယ္လို႔ ပါေမာကၡကင္တားနား ဘာေၾကာင့္ ေျပာႏိုင္ပါသလဲ။ တကယ္ေတာ့ တရားသလား၊ မတရားသလားဆိုတာက တရားရံုးက ဥပေဒအတိုင္း ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ ကိစၥမဟုတ္ဘူးလား။

ကင္တားနား ။ ။ (၄) ဦးပါ။ ႏုိင္ငံတကာ NGO မွာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတဲ့ ဝန္ထမ္း (၄) ေယာက္ပါ။ အခုလပိုင္းၾကမွ ဝင္လုပ္ေနတဲ့ လူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတုိ႔ကို ဘူးသီးေတာင္ေထာင္မွာ ဖမ္းဆီးထားတာဟာ ႏိုင္ထက္စီးႏွင္း ဖမ္းဆီးထားျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာရတာ အေၾကာင္း (၂) ရပ္ ရွိပါတယ္။ ပထမတရပ္ကေတာ့ တရားဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ညီတာေတြ အမ်ားအျပား ေတြ႔ရပါတယ္။ ဥပမာ ဥပေဒအေၾကာင္းအရ ေရွ ႔ေနမ်ားနဲ႔ ခုခံေခ်ပခြင့္ မရွိတာ။ သက္ေသေတြကို ျပန္လည္စစ္ေမးခြင့္ မရတာ။ ဒါေတြအျပင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြအၿပီး ႏွစ္လမွာ ညွဥ္းပမ္းႏိွပ္စက္ခံခဲ့ရတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအေၾကာင္းရပ္ကေတာ့ တကယ္မျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ကိစၥအတြက္ သူတုိ႔ စြဲဆုိခံရတဲ့ကိစၥပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ သူတုိ႔တေတြကို အျမန္ဆံုး လႊတ္ေပးဖို႔ အစိုးရကို က်ေနာ္ ေထာက္ခံတင္ျပခဲ့ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ သူတို႔ကို အခု ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ၿပီးၿပီလား။

ကင္တားနား ။ ။ မခ်မွတ္ေသးပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ သူတုိ႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ဟုတ္ပါသလား။

ကင္တားနား ။ ။ဒါကိုေတာ့ က်ေနာ္ မသိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒါကအေရးမႀကီးပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားဟုတ္ဟုတ္မဟုတ္ဟုတ္ သူတုိ႔ဟာ တရားမွ်တမႈကို ခံစားထိုက္ပါတယ္။ အေျခအျမစ္ရွိတဲ့ ကိစၥေတြအတြက္သာ စြဲဆိုခံထိုက္ပါတယ္။ အေျခအျမစ္ မရွိတဲ့ကိစၥေတြအတြက္ တရားစြဲဆိုျခင္း မရွိသင့္ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါေတြကေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းလို႔ ဆိုပါေတာ့။ အခုဆက္ေမးခ်င္တာကေတာ့ အရပ္သားေတြနဲ႔ ပတ္သက္တယ္လို႔ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ မိတီၳလာမွာ ဆႏၵျပၾကတာဟာ အရပ္သားေတြကိုယ္၌က သိပ္ၿပီးသေဘာထား တင္းမာေနၾကလို႔လား။ ဒါမွမဟုတ္ တခ်ဳိ ႔ေျပာေနၾကသလို အစိတ္အပိုင္းတခုခုက ဒီလူေတြကို အားေပးအားေျမာက္လုပ္ေနလို႔လားဆိုတာ ပါေမာကၡကင္တားနား ဘယ္လုိ သေဘာေပါက္ခဲ့ရပါသလဲ။ ဘယ္လို နားလည္းခဲ့ရပါသလဲ။

ကင္တားနား ။ ။ ဒါကိုေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ဒါကို ေျပာလို႔ရွိရင္ သိပ္ၿပီးတာဝန္မဲ့ ေျပာရာၾကပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္မွာ အေထာက္အထား အခိုင္အလံုလည္း မရွိပါဘူး။ ဒါဟာ အဓိက ျပႆနာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီၿမိဳ ႔က လူ႔အဖြဲ႔အစည္း က်ေနာ့္ကို လက္သင့္ခံႏိုင္မခံႏိုင္ဆိုတာလည္း အေရးမႀကီးပါဘူး။ ဒီေဒသမွာ ဘာေၾကာင့္ ဘာသာေရးအုပ္စုအခ်င္းခ်င္း အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္သလဲ။ ဘယ္လိုေၾကာင့္ ဒီျပႆနာဟာ အသက္အိုအိမ္ေတြ ပ်က္စီးၿပီးေတာ့ ဆံုးရႈံးေစခဲ့တယ္ဆိုတာေတြသာ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီလုိ ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ လႈံေဆာ္မႈေတြ၊ မုန္းတီးမႈေတြကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေရးဟာ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ စိမ္ေခၚမႈ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ အေရးႀကီးဆံုး ျပႆနာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ မၾကာေသးခင္က ဆုိပါေတာ့။ ကန္႔ဘလူမွာ ထပ္ၿပီးေတာ့ ဘာသာေရး အေျခခံတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ပါေမာကၡကင္တားနား သိပါသလားခင္မ်ား။

ကင္တားနား ။ ။ က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပန္ထြက္လာၿပီးေတာ့ မၾကာခင္မွာပဲ က်န္တခ်ဳိ ႔ေဒသေတြမွာ အလားတူ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ရပ္ေတြ ေပၚေပါက္တာကို ၾကားရပါတယ္။ က်ေနာ္ လံုးဝမထိမေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြပါ။ ဒါဟာ ေအာက္ေျခအဆင့္မွာရွိေနတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ ျပႆနာပါ။ ဒီအတြက္ တာဝန္ရွိမႈအဆင့္ဆင့္ကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ပထမဦးဆံုးကေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္မကင္းပါဘူး။ အစိုးရက ဒီျပႆနာေတြကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္သလဲ။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ဘယ္လိုအထိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္မလဲဆိုတာေတြပါ။ ေနာက္တဆင့္ တာဝန္မကင္းသူေတြကေတာ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးတရား ေဟာသင့္ပါတယ္။ ေနာက္တဆင့္ တာဝန္ရွိသူေတြကေတာ့ မီဒီယာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ့္အျဖစ္အပ်က္မွန္ေတြ ဘယ္လိုမ်ဳိး အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆို တင္ျပၾကသလဲ။ အမွန္တရားကို ဘယ္ေလာက္ထင္ဟပ္ႏုိင္သလဲ ဆိုတာေတြပါ။ ဒါေတြဟာ သိပ္ကိုအေရးႀကီးပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေဝဖန္သူတခ်ဳိ ႔က ေျပာၾကပါတယ္။ ပါေမာကၡကင္တားနားဟာ မူစလင္ေတြဖက္က ဘက္လိုက္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ကလည္း ပါေမာကၡကင္တားနားဟာ ဗမာ့ယဥ္ေက်းမႈကို နားမလည္း၊ ျမန္မာ့ရိုးရာအစဥ္အလားကို သေဘာမေပါက္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသမုိင္းကို မသိဘူး။ အခုအျဖစ္အပ်က္ေတြအေပၚမွာ အေပၚယံေလာက္ပဲၾကည့္ၿပီးေတာ့ မူစလင္ေတြဘက္က ရပ္တည္ေနတယ္လို႔ ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။ ပါေမာကၡကင္တားနား ဘာမ်ားျပန္ေျပာခ်င္ပါသလဲ။

ကင္တားနား ။ ။ က်ေနာ္ ဒီတာဝန္ကို စတင္ထမ္းေဆာင္တာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ ၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္တႏွစ္ဆိုတာကိုလည္း မေမ့သင့္ပါဘူး။ သံဃာေတာ္၊ သာမန္အရပ္သား ဗုဒၶဘာသာျမန္မာေတြ အသတ္ခံရၿပီးကာလပါ။ အဲဒီ ၂၀၀၈ မွာ ေရာက္လာေတာ့ က်ေနာ္ဟာ အဖိႏိွပ္ခံေနရသူ အားလံုးအတြက္ ခုခံကာကြယ္မႈေတြ စလုပ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ဒီေန႔အထိ က်ေနာ္ဟာ အဖိႏိွပ္ခံ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း အားလံုးအက်ဳိးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာပါ။

ဒါေၾကာင့္မို႔ ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ က်ေနာ္ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္ဆိုတာကိုိ မွန္မွန္ကန္ကန္ သံုးသပ္ႏုိင္ၾကဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ မႏွစ္ကမွစၿပီး လုပ္ခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ က်ေနာ့္ရဲ ႔ ရပ္တည္ခ်က္ပါ။ ေနာက္တခ်က္က က်ေနာ္ဟာ ေတာင္အေမရိကတုိက္သားပါ။ အာဂ်င္းတီးနားႏိုင္ငံသားပါ။ က်ေနာ္ အာဂ်င္းတီးနားမွာ မူစလင္အသိုင္းအဝိုင္းလည္း မရွိပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာအသိုင္းအဝိုင္းလည္း မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ဒီျပႆနာေတြမွာ တဖက္ဖက္ကို ဘက္လိုက္စရာအေၾကာင္း လံုးဝမရွိပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ေနတယ္ဆိုတာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းသိေအာင္ တင္ျပေပးဖို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းေတြအားလံုး ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡေတြကို အာရံုစိုက္ရပါတယ္။

က်ေနာ္ ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္ကိုၾကည့္ရင္ ခင္မ်ား ေတြ႔ပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ရခိုင္လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ဘယ္လိုဒုကၡေတြ ေရာက္ရတယ္။ ဘယ္လိုနစ္နာမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္။ သူတုိ႔အတြက္ ဘယ္လိုမ်ဳိး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ လိုအပ္သလဲ။ ေနာက္ သယံဇာတ မွ်ေဝခံစားခြင့္ ရသင့္တယ္ဆိုတာကို အေလးထားတင္ျပထားတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ အလားတူစြာပဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ (၅) ႏွစ္လံုးလံုး က်ေနာ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းေတြအားလံုးအတြက္ ဒါမ်ဳိးေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္ဆိုတာ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာလိုပါတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္အားလံုးမွာ။ ဒီတႀကိမ္မွာဆို အရင္ ကုလသမဂၢရဲ ႔ ဘယ္အရာရွိႀကီးကမွ မသြားခဲ့ဘူးတဲ့ ခ်င္းျပည္နယ္ကိုပါ ေရာက္ေအာင္သြားခဲပါတယ္။

http://burmese.voanews.com/content/article/1738361.html

ဘက္မလိုက္ဘူးဆိုတဲ့ ကုလ အထူးကုိယ္စားလွယ္ (အပိုင္း ႏွစ္)
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့အေရး သံုးသပ္ခ်က္အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Thomas Ojae Quintana) နဲ႔ သူ႔ခရီးစဥ္အတြင္း ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ေဆြးေႏြးခန္း ဒုတိယပိုင္းကို ဆက္လက္တင္ျပထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပါေမာကၡ ကင္တားနား ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီတာဝန္ကို စတင္ ထမ္းေဆာင္ရတာ ၂၀၀၈ က,ဆိုေတာ့ အဲဒီထဲကစၿပီးေတာ့ အခုေနာက္ဆံုးေရာက္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္အထိ ဒီၾကားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဘယ္ေလာက္ တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာၿပီလဲဆုိတာ နည္းနည္းအက်ဥ္းရံုးေလး ရွင္းျပေပးပါ။

ကင္တားနား ။ ။ အခုအခါမွာ အရပ္သားအစိုးရ ရွိေနပါၿပီ။ ဒီ အရပ္သားအစိုးရဟာ လြတ္လပ္ၿပီး၊ တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ တက္လာတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီ အစိုးရဟာ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာတုိ႔၊ ဆႏၵျပစုေဝးခြင့္အတြက္ အလားအလာရွိလာဖို႔ စတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥရပ္ေတြမွာ ေရွ ႔တုိးၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ တကယ့္ ဒီမုိကေရစီ ျပည့္ဝတဲ့အဆင့္ ေရာက္ဖို႔ေတာ့ အခ်ိန္ယူရအံုးမွာပါ။ တျခားတဖတ္မွာလည္း ဆႏၵျပလို႔ အဖမ္းခံရတာေတြ၊ ေနာက္ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိပါးေစမယ့္ ဥပေဒၾကမ္းတခု ရွိေနတာ။ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္လိုတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းတခု ရွိေနတာကိုလည္း က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ က်ေနာ့္တာဝန္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအနာဂတ္အတြက္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္လုိ႔ လိုအပ္တာေတြကို အေလးထားေထာက္ျပဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြနဲ႔ တရားဝင္သေဘာတူညီမႈေတြ ရရွိဖို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းပဋိပကၡဒဏ္ကို ခံစားလာရတဲ့ တုိင္းရင္းသားေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြအားလံုး လူမႈ႔အသိုင္းအဝိုင္း တုိးတက္မႈျဖစ္စဥ္မွာ ပါဝင္လာမွလည္း အေျခခံခိုင္မာၿပီးေတာ့ လမ္းေၾကာင္းမွန္ကို ခ်ီတက္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပါေမာကၡကင္တားနားတို႔ရဲ ႔ အာဂ်င္းတီးနားႏုိင္ငံမွာလည္း တခ်ိန္တုန္းက စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္ကေန ရုန္းထြက္လာခဲ့ရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္ဆုိေတာ့။ အဲဒီ အတိတ္ကာလက ခါးသီးတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြကို ဘယ္လို ခ်ဳပ္ၿငိမ္ေစခဲ့သလဲဆုိတာကို နည္းနည္းရွင္းျပပါလား။

ကင္တားနား ။ ။ သိပ္မမၾကာခင္ကပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပံု အထိမ္းအမွတ္ေတြလုပ္တာ ေတြ႔ရၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ဟာ အေကာင္းျမင္ၿပီးေတာ့ တကယ့္ေအာင္ျမင္မႈ ရလာလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီအတြက္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ရုန္းကန္လႈပ္ရွားလာခဲ့ရသူေတြဟာ အတိတ္ကျဖစ္ရပ္ေတြကို ျပန္ေျပာင္းၾကည့္ရမွာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ အတိတ္ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ အၿမဲတမ္း ျပန္ျပန္ေပၚလာမွာပါ။ ေမ့ေဖ်ာက္လို႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ခြင့္လႊတ္ျခင္းက သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ အလိုအရလည္း သိပ္အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ နားလည္းပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ လူထုအေနနဲ႔လည္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံစားခဲ့ရတဲ့ နာက်င္မႈေတြ၊ အနာက်ပ္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ၈၈ အထိမ္းအမွတ္လုပ္ရပ္မ်ဳိး ဆက္လုပ္သြားဖို႔ က်ေနာ္ အားေပးတိုက္တြန္းလုိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အာဂ်င္းတီးနား အေတြ႔အႀကံဳအရလည္း အတိတ္ကိုျပည္ၾကည့္ၿပီး သင္ယူရပါတယ္။ ေရွ ႔တုိးမယ့္လမ္းအတြက္ ခိုင္မာေအာင္၊ ျပတ္သားေအာင္ လုပ္ရၿပီးမွ ႏုိင္ငံကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါဟာ အာဂ်င္းတီးနားက ရယူႏိုင္တဲ့ သင္ခန္းစာပါ။ က်ေနာ္ဟာ ရွစ္ေလးလံုးကာလအတြင္းက ေသဆံုးခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသူေလး ဝင္းေမာ္ဦးရဲ ႔ မိဘေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ သာမန္လူေတြပါ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔သမီးေလးဟာ ဒီမုိကေရစီအတြက္ ဘယ္ေလာက္အထိ ခုိင္ခိုင္မာမာ ရပ္တည္သြားတဲဆုိတာ ေျပာတဲ့ေနရာမွာေတာ့ အာမာန္အျပည့္နဲ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ ရွိၾကပါတယ္။ ဒီလုိပဲ အတိတ္ျဖစ္ရပ္ကို ျပန္ေျပာရ၊ သံုးသပ္ၾကရပါလိမ့္မယ္။ ေၾကာက္ေနစရာ၊ ရွက္ေနစရာ မလုိပါဘူး။ ဒါေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ ႔ ဘဝအစိတ္အပိုင္းတခု ျဖစ္သလိုပဲ၊ ႏုိင္ငံရဲ ႔ သမုိင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါေပမဲ့ မစၥတာကင္တားနား ခင္မ်ာ … အဲဒီလို ရက္စက္မႈကို က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကတဲ့ သူေတြက သူတို႔ ေႏွာင္တရၾကလုိ႔လား။ ဒီကိစၥမွာ။

ကင္တားနား ။ ။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေဖာ္ထုတ္ရမွာပါ။ ဒါဟာ ဒီျဖစ္စဥ္ ဘယ္အထိ ေရာက္ေနၿပီလဲဆိုတာ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုေတြရဲ ႔ အေျခအေနေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ ျဖစ္ေပၚလာမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အေရးႀကီးတာက ဘာေတြျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို အရင္ေျပာၾကရမွာပါ။ ထိမ္ခ်န္ထားလို႔ မရပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေရွ ႔ကို တုိးဖို႔အတြက္ အဓိက စိန္ေခၚေနတဲ့ အဟန္႔အတားက ဘာလို႔ ထင္ပါသလဲ။

ကင္တားနား ။ ။ အခု အရပ္သားအစိုးရလက္ထက္မွာ အရပ္ဖက္လူမႈ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေနရာတကာ ပါဝင္ခြင့္ျပဳလာတာ အပါအဝင္ ပြင့္လင္းမႈေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔လာရပါတယ္။ ဒါဟာ သိပ္ေကာင္းတဲ့ အလားအလာပါ။ ဒါကို ဆက္လုပ္သြားရမွာပါ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ့္ရဲ ႔ စိုးရိမ္မႈကေတာ့ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းမွာ လႊတ္ေတာ္ အခုေရာက္ေနပါတယ္။ ဒီ ဥပေဒၾကမ္းဟာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ လႈပ္ရွားမႈ၊ ဖြဲ႔စည္းမႈေတြကို ကန္႔သတ္မယ့္သေဘာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ သေဘာထားကို နားေထာင္သင့္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကို အေလးထားၿပီးေတာ့ အားေပးဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒီ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဖြဲ႔စည္းဖို႔အေရးကို မွတ္ပံုတင္ရမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ မကန္႔သတ္သင့္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဘာသာေရး အေျခခံတဲ့ လူမႈေရးပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မစၥတာကင္တားနား ဘယ္လိုသေဘာရပါသလဲ။ တခ်ဳိ ႔က ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတခ်ဳိ ႔ ေဟာေျပာေနတဲ့ တရားေတြဟာ အမုန္းတရားေတြ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆိုေနၾကပါတယ္။ မစၥတာကင္တားနားရဲ ႔ သေဘာထားကိုလည္း သိပါရေစ။ ဒီကိစၥမွာ မစၥတာကင္တားနား က ဒီေဟာေျပာေနတဲ့ တရားေတြဟာ အမုန္းတရားေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သေဘာတူပါသလား။

ကင္တားနား ။ ။ ပထမဦးဆံုးက ဘာသာေရးအသိုင္းအဝိုင္း၊ ဗုဒၶဘာသာအသိုင္းအဝိုင္းတခ်ဳိ ႔ရဲ ႔ အျမင္ေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ နားလည္းသေဘာေပါက္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ဗုဒၶဘာသာအသိုင္းအဝိုင္းတခ်ဳိ ႔ဟာ က်န္ဘာသာေရး အသိုင္းအဝိုင္းေတြ ႀကီးထြားလာတာကို စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကရမွာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ နားေထာင္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ျပႆနာက ဒီသေဘာထား ခံစားခ်က္ေတြဟာ က်န္ဘာသာဝင္ေတြကို ဆန္႔က်င္မုန္းတီးေအာင္ လႈံေဆာ္မႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြအထိ ျဖစ္ပြါးလာျခင္းပါ။ အဲဒီအခါမွာ သာမန္ျပည္သူေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မႈဒဏ္ကို ခံၾကရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ သာမန္ျပည္သူေတြ၊ မူစလင္သာမန္ျပည္သူေတြပါ ခံစားၾကရတာပါ။ ဒီအခ်က္ဟာ သိပ္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ပါ။ အလားအလာေကာင္းမြန္ တုိးတက္မႈရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာအသိုင္းအဝိုင္းတခ်ဳိ ႔ကို က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ စိုးရိမ္ဖြယ္ ရွိေသးတယ္လို႔ ဆုိရမယ့္ အသိုင္းအဝိုင္းတခ်ဳိ ႔လည္း ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဒီၾကားကာလကို ဘယ္လိုျဖတ္ေက်ာ္ႏုိင္မလဲဆုိတာဟာ စိမ္ေခၚမႈတရပ္ပါ။ တဖက္နဲ႔တဖက္ ပဋိပကၡကို ေရွာင္လႊဲၿပီး ဘယ္လိုေျပလည္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မလဲဆိုတာ စိမ္ေခၚမႈပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီလို ဗုဒၶဘာသာအသိုင္းအဝိုင္းတခ်ဳိ ႔က ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာအမ်ုိးသမီးေတြ မူစလင္ဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားေရးကိစၥကို ကန္႔သတ္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းတခု လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီဟာကို ေထာက္ခံမယ့္လူေတြရဲ ႔ လက္မွတ္ကို စုေဆာင္ေနတာလည္း လက္မွတ္ေပါင္း ႏွစ္သန္းေက်ာ္ ရၿပီလို႔ ဆုိၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ကလည္း ဒီ ဥပေဒမ်ဳိးကို ကန္႔ကြက္သင့္တယ္လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။ မစၥတာကင္တားနားက ဒီကိစၥကို ကန္႔ကြက္လိုပါသလား။

ကင္တားနား ။ ။ ဘာသာတရားတုိင္းဟာ သူတို႔ရဲ ႔ မူဝါဒကို သူတုိ႔ဘာသာ ခ်မွတ္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြက သူတုိ႔အမ်ဳိးသမီးေတြ ဘာသာျခားကို လက္မထပ္ ေစခ်င္ဘူးဆိုရင္လည္း ဒါ သူတုိ႔ရဲ ႔ ဆႏၵပါ။ သူတုိ႔သေဘာနဲ႔ သူတုိ႔ပါ။ က်ေနာ္တို႔က ေလးစားရမွာပါ။ ဒီေနရာမွာ လူ႔အခြင့္အေရး သံတမန္တေယာက္အေနနဲ႔ က်ေနာ္ စိုးရိမ္တာကေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး မူဝါဒမ်ဳိးကို အစိုးရက လိုက္နာက်င့္သံုးေနသလားဆိုတဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္က ေမးရမယ့္ ေမးခြန္းကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒနဲ႔လည္း ပတ္သက္ေနပါတယ္။ ဒိီကိစၥမ်ဳိး ပါလီမန္မွာ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါ အစိုးရက ဘယ္ေလာက္ ပါဝင္ခ်ယ္လွယ္သလဲဆိုတာပါ။ ဘာသာျခားကို လက္မထပ္ရဘူးဆိုတာ ဘာသာေရးအုပ္စုတခုစီနဲ႔ ဆုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပည္သူတရပ္လံုးနဲ႔ ပတ္သက္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ အေျခအေနက ေနာက္တမ်ဳိးပါ။ အစိုးရရဲ ႔ ပေယာဂ မပါေစသင့္ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ လူအမ်ားစုရဲ ႔ဆႏၵနဲ႔အညီ ပါလီမန္က ဆံုးျဖတ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ ေျပာစရာမရွိဘူးဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။

ကင္တားနား ။ ။ မွန္ပါတယ္။ ပါလီမန္ဆုိတာ လူထုသေဘာဆႏၵကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလူထုသေဘာထားက ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒကိုေတာ့ မေက်ာ္လႊာသင့္ပါဘူး။ ဖြဲ႔စည္းပံုဆုိတာ ျမန္မာျပည္ကို ဘယ္လို ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္မယ္ဆုိတာ ဗဟုိျပဳထားတဲ့ ပင္မ ဥပေဒပါ။ ဒါေၾကာင့္ တဖတ္မွာေတာ့ ပါလီမန္က ခင္မ်ား ေျပာသလို လူထုဆႏၵကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ လူထုရဲ ႔ဆႏၵကို ဥပေဒျဖစ္ ေပးေဖၚရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ခင္မ်ား ေျပာတာမွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တျခားတဖက္မွာေတာ့ ပါလီမန္က ျပဌာန္းတဲ့ ဥပေဒတိုင္းဟာ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ တလႊဲတျခားဆီ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒါေပမဲ့ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င့္သံုးေနတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒကိုယ္၌က အျငင္းပြားစရာ controversial ျဖစ္မေနဘူးလား။

ကင္တားနား ။ ။ ခင္မ်ားေျပာတာ မွန္ပါတယ္။ ဒီ ဖြဲ႔စည္းပံုကို လက္မခံတဲ့ လူတစ္စု ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ၂၀၀၈ မွာ ဆႏၵခံယူပြဲနဲ႔ အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ အဲဒီတုန္းက ဒီတာဝန္ယူထားၿပီးပါၿပီ။ က်ေနာ့္အျမင္အရ ဒီဆႏၵ ခံယူပြဲက လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ပိုၿပီးေတာ့ တိတိက်က် ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ ခင္မ်ားေျပာတဲ့ အျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ေနတဲ့ အစိတ္အပိုင္းက ဒီဘာသာေရး ျပႆနာနဲ႔ အဆက္အစပ္မရွိပါဘူး။ ႏိုင္ငံသား မည္သူမဆုိ သမၼတ ျဖစ္ႏုိင္သလား။ ဥပမာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ကန္႔သတ္ထားသလား။ စစ္တပ္ရဲ ႔ အခန္းက႑နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ စတဲ့ ျပႆနာေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာေရးကိစၥနဲ႔ေတာ့ ဘာမွမဆုိင္ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုတႀကိမ္ မစၥတာကင္တားနား ျမန္မာႏုိင္ငံကိုေရာက္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ဆိုတာကိုေရာ သီးျခားလြတ္လပ္မႈရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခုအျဖစ္ ပီပီျပင္ျပင္ ေပၚေနၿပီလား။ သို႔တည္းမဟုတ္ အစိုးရၾသဇာလက္ေအာက္မွာပဲ ရွိေနေသးလား။

ကင္တားနား ။ ။ အစုိးရရဲ ႔ ၾသဇာလႊမ္းမုိးလက္ေအာက္မွာပဲ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္ေတြကိုယ္၌က သူတုိ႔ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ လြတ္လပ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္း မဟုတ္ေသးဘူးဆုိတာကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္တဲ့အဖြဲ႔တခု ျဖစ္လာေအာင္ ဥပေဒတရပ္ အဆုိျပဳဖို႔ ျပင္ဆင္ၾကမယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ဒီအဆင့္မွာပဲ သူတုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတာ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အားေပးသင့္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးေမးခ်င္တာကေတာ့ မစၥတာကင္္တားနား ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဘယ္ေတာ့ ျပန္သြားအံုးမလဲ။

ကင္တားနား ။ ။ ၂၀၁၄ ေဖေဖၚဝါရီလေလာက္မွာ ျပန္သြားႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အဲဒါဟာ က်ေနာ့္ရဲ ႔ ေနာက္ဆံုးခရီး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မတ္လက်ရင္ ဂ်ီနီးဗားနဲ႔ ကုလသမဂၢတုိ႔ကို သြားၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုး အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျခာက္ႏွစ္ၾကာ တာဝန္ယူၿပီးေတာ့ တင္သြင္းရမယ့္ ေနာက္ဆံုး အစီရင္ခံစာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီအျပင္ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္သက္တမ္း မတိုးေတာ့ဘူးလား။

ကင္တားနား ။ ။ မတုိးေတာ့ပါဘူး။ တႏွစ္တႀကိမ္ သက္တမ္းတုိးလာတာ ေျခာက္ႀကိမ္ပဲ တုိးခြင့္ရွိပါတယ္။

http://burmese.voanews.com/content/news-analysis-interview-with-mr-quintana/1742827.html